İNTERNET REKLAMLARINI KİM DENETLEYECEK?

Fatoş Karahasa'ın o yazısı...

İnternet reklamlarını kim kontrol edecek?

Dünya Reklam Sektörünün toplam büyüklüğü 500 milyar dolar civarında. Reklamverenler Derneği Başkanı Ahmet Pura’nın verdiği bilgiye göre, Türkiye’de reklam pazarı 2013 yılında 5, hatta daha iyimser bir tahminle 5.8 milyar liralık bir hacime erişecek. Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi, Türkiye’de de reklam pastasından en büyük payı televizyon alıyor. Ancak, son yıllarda gelişen internet kullanımına bağlı olarak, dijital reklamlara ayrılan bütçeler hızla artıyor.
Geçtğimiz hafta düzenlenen İkinci Reklam Sempozyumu’nda konuşan Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, ükemizdeki internet reklamlarının payının yüzde 6,5 olduğuna ve 2010’a kıyasla bu alanda yüzde 38’lik bir artış kaydedildiğine dikkat çekti. Dünya genelinde internet mecrasının payının yüzde 15 olduğunu hatırlatan Yazıcı, dünyadaki eğilime paralel olarak Türkiye’de de internet reklamlarının payının artacağını belirtti.
Hayati Yazıcı’nın konuşmasındaki en önemli bölüm, dijital dünyadaki reklamlar konusunda yeni düzenlemelere gerek olduğuydu. İnternet, reklamverenlere yeni sorumluluklar yüklüyor. Birlikte çalışmak gerekiyor.
Pazarlama sektörünün bir an önce, “Sürecin tek taraflı olarak idari otoritenin tekelinde değil tüm paydaşların ortak katkısı ile yürütüldüğünde etkili ve uygulanabilir” olacağına dikkat çeken Bakan Yazıcı’nın çağrısına kulak vermesinde yarar var.

Sorumluluk reklam verenlerde

İkinci Reklam Sempozyumu’nda konuşan Uluslarası Ticaret Odası Kodlar Yöneticisi Elizabeth Thomas Raynaud’nun verdiği bilgilere göre,
* 2010’da toplam dijital reklam harcamaları yüzde 48 oranında büyüdü.
* Dijital reklamların, 2013 yılında toplam reklam harcamalarının yüzde 17.9’u olması bekleniyor.
* Yılda yaklaşık 4.5 trilyon internet reklamı yayınlanıyor.
* Bu kişi başına 2bin reklam demek.

Tüketicilerin cihaz ve platform kullanımı

* Hızlı bir inovasyon söz konusu. Pek çok oyuncu var.
* ABD’deki internet kullanıcıların yüzde 50’si akıllı telefon kullanıyor ve sosyal ağlara üye.
* Hindistan ve Afrika’nın büyük bir bölümü kısa bir süre içinde mobil internet sahibi olacak.

Sorunlar çözüm bekliyor

* Reklam dünyasının önünde çözülmeyi bekleyen pek çok sorun var.
* Sosyal medya ve mobil reklamlar şeffaflık konusunu gündeme getiriyor.
* İnternet reklamları ve veri toplama ilişkisi tartışılıyor.
* Kişisel bilgilerin korunması, güvenlik ve çocukları koruma gibi üzerinde durulması gereken pek çok belirsiz alan söz konusu.

Kısıtlayıcı değil düzenleyici çözümler

Elizabeth Thomas Raynaud’nun belirttiği bu sorunların karşısında hem kuruluşların hem de tüketicilerin kafası karışmış durumda. Düzenleyici kurullar ve hukuki makamlar dijital reklam alanına yönelik çalışmalar yapıyorlar. Ancak, reklamlara kısıtlamalar geldikçe, düzenleyiciler çeşitli toplulukların tepkisiyle karşılaşıyor. Avrupa Birliği ve ABD farklı yaklaşımlara ve politikaya sahipler. Bu yüzden ortak çalışmalar yürütülmesi pek mümkün olamıyor. Türkiye’de Reklam Kurulu, Reklamverenler Derneği, Reklamcılar Derneği ve Reklam Özdenetim Kurulu bu konuyla ilgili çalışmalar yürütüyor. Reklam Sempozyumunda vurgulandığı gibi, tarafların birlikte çalışması, çağın ruhunu doğru anlaması ve kıstlayıcı değil, düzenleyici çözümler için elele vermesi çok önemli.