İlber Ortaylı ‘facia’ diyerek Ayasofya uyarısı yaptı! ‘Kapatılması gerekir…’
Prof. Dr. İlber Ortaylı, yılda 3 milyon kişinin Ayasofya'yı ziyaret etmesi facia olduğunu söyleyerek, Ayasofya’nın restorasyon için belli bir müddet mutlaka kapatılması gerektiğini belirtti.
Ayasofya'nın restorasyon için belli süreliğine kapatılması gerektiğini söyleyen ve dünyada bu gibi eserlerde randevu sistemi uygulandığına dikkat çeken tarihçi Ortaylı, "1500 yıllık tarih içinde sanmıyoruz ki bir yılda 3 milyon insan böyle bir muhteşem binaya girmiş olsun. Bu ulaşılmamış bir yüktür" uyarısı yaptı.
Ünlü tarihçi ve yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı'nın Hürriyet gazetesinde bugün '1500 yaşına doğru... Ayasofya' başlığıyla yayınladığı yazısının ilgili bölümü şöyle:
Ayasofya çok yakında 1500. yılını idrak edecek; 532-537’de ayinle açıldığına göre sadece 10 senemiz var. Ara sıra haberler çıkıyor; zeminde çökmeler var diye. Bunu ele almıyorum. Asıl binanın altındaki kanal ve destek kemerlerden kimse doğru dürüst bilgilendirilmiyor.
İstanbul Teknik Üniversitesi’nin yaptığı tetkikat Dr. Çiğdem Özkan Aygün imzasıyla bir İtalyan dergisinde çıktı. Altyapı üstüne çıkan son tetkikat Prof. Dr. Hasan Fırat Diker’e ait. İstanbul Teknik Üniversitesi ekibi, alttaki su sistemi ve kanalların Topkapı sarnıçlarına, hatta Harem’in tuvaletlerine kadar uzandığını tespit etti. Ayasofya’daki araştırmaları sırasında kendilerine kanallara giriş için Topkapı’daki sarnıçları ve suyollarını denemelerini tavsiye etmiştim.
Bütün bu yapının ciddi şekilde incelenmesi, uzun uzun raporlarla öne konması ve tartışılması gerekiyor. Ayasofya’nın restorasyon için belli bir müddet mutlaka kapatılması gerekiyor.
Yılda 3 milyon ziyaretçinin Ayasofya’ya girmesi bir facia. Dünyada bu gibi eserlerin hepsinde randevu sistemi uygulanıyor. Floransa’daki Duomo denen katedrale, Roma’daki 6. asırdan kalma binalara bakınız. Üstelik Floransa’daki katedral, Brunelleschi’nin bir harikası olmasına rağmen öbür saydıklarımda merkezi kubbe denemesi de çok geç devirdedir.
Bütün binanın temizliği için; yani normal rutubetin ve suların akıtılması için yapılan kanalların, zeminin sağlamlaştırılması ve zamanın getirdiği çöküntüyü önlemek için yapılan desteklerin doğru düzgün tespiti gerekir ve Ayasofya’ya randevu ile alınan ziyaretçinin belirli sayıyla olması da buna dahildir.