İBB'NİN BİKİNİLİ REKLAM YASAĞINA PATLICANLI PROTESTO!
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, mayo reklamlarının billboard ve bina duvarlarına asılmasına izin vermedi. Mayo firmaları isyanda.
Belediyenin izin verdiğini duyurduğu firma olan Sunset de, "istedikleri değil, daha kapalı modellerin" reklamını yapmak durumunda bırakıldıklarını açıkladı.
İBB, dün internet sayfasına koyduğu açıklamayla, Sunset firmasının afişlerinin asılmasına izin verildiğini, diğer firmaların başvurusu olmadığını duyurdu. Ancak Milliyet, uzun süredir uygulandığı belirtilen ve mayo firmalarını sıkıntıya sokan engellemeleri gösteren bir belgeye ulaştı. Sunset firmasına gönderilen belge, firmanın 2006 yılında yaptığı başvuruya İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü'nün ret yanıtını içeriyor.
'Dosyaya bile koymayın'
Sunset'in sahibi Kemal Güneş, Milliyet'e yaptığı açıklamada, geçen yıl istedikleri afişleri asamadıklarını, görsel malzemeyi Kentsel Tasarım Müdürlüğü'nün "Dosyaya bile koymayın" diye geri çevirmesi üzerine "daha kapalı" görüntülerle hazırlanan yeni afişler hazırladıklarını söyledi.
Güneş, şu bilgileri verdi: "2006'da ilgili komisyon, bazı mayo afişlerini 'Türk toplumunun genel ahlak yapısına uygun görmeyerek' geri çevirdi. Bunun üzerine komisyonun belirlediği kriterleri dikkate alarak minimum dekolte ve açıklık sergilenen afişleri billboard ve duvarlara koyduk. İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü'nün açıklamasındaki 'izin verdik' ifadesi de buna dayanıyor. Şu anda mayo posteri asılmasına izin verilen tek firma biziz. Ancak asabildiğimiz posterler, belediye tarafından belirlenen 'Türk toplumunun genel ahlak yapısına uygun' görülenler."
2 Mayıs'ta 2255 ve 2256 dosya numaralarıyla yaptıkları başvuruya izin verildiğini, "kendilerine yapılmış bir bildirimden değil, konuyla ilgili haberlerden sonra internete konulan açıklamadan öğrendiklerini" açıklayan Güneş, şunları şöyledi:
"Haberler sonrası günlerdir beklediğimiz iznin geldiğini gazetelerden ve belediyenin web sitesindeki açıklamadan öğrendik. Biz ürünlerimizin ve reklamlarımızın arkasındayız, posterlerimizi asmaya devam edeceğiz."
Konuyla ilgili haberler üzerine dün internet sitesine bir açıklama koyan İBB, Sunset'e izin verildiğini duyurdu. Ancak Kentsel Tasarım Müdürlüğü'nün, firmanın Mart 2006'daki başvurusuna ret yanıtı verdiğini gösteren belgeler var. Şirketin dosyasında yer alan bazı fotoğraflar için de sözlü olarak, "Dosyaya bile koymayın" denildi.
Ebru Şallı: Bu nedenle kaza yapan mı var?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin ahlak kurallarına aykırı ve tahrik unsuru olduğu, trafik kazalarına neden olduğu gerekçesiyle reklam panolarını kullanmadığı mayo üreticilerinin sansür tepkisine, 9 yıldır Nelson mayosunun modeli olan Ebru Şallı da destek verdi. Belediyenin bu tavrının çok üzücü olduğunu belirten Şallı, "Ben bir anne olarak oğlum Beren Tan'la bile poz verdim. Bu yasaklama karşısında çok üzüldüm" dedi.
Binaları süsleyen mayolu ya da bikinili fotoğraflar ve bilboard'lar nedeniyle trafik kazaları yaşandığı açıklamasını da çok saçma bulduğunu söyleyen Şallı, şöyle devam etti: "Ben bugüne kadar bu nedenle kaza yapan birini görmedim. Ben aile yapısına değer veren bir insanım, o nedenle çekimlerde ne şekilde poz vereceğimi, nerede duracağımı çok iyi biliyorum."
20 ülkede afişlerim asılı Türkiye'de asamıyorum
Zeki Triko'nun sahibi Zeki Başeskioğlu, "20 ülkede astığı afişleri kendi ülkesinde asamadığını" belirterek, İBB'nin engellemelerini protestoya hazırlanıyor. "Bu ayıba artık bir son verilmeli" diyen Başeskioğlu sorularımızı yanıtladı.
Bu yıl reklam panolarını kullanmak için müracaat ettiniz mi?
Sorunlar Tayyip Bey'in Belediye Başkanlığı döneminde başladı. Tayyip Bey o dönemde de alevlenen bu tartışmalar sırasında sorular üzerine basına, "Bu bir şehvet sömürüsüdür, kadın sümürüsüdür. Daha önceki toplumlar köle pazarında kadın alıp satarlardı. Bunlar ise modern bir şekilde bu haliyle alım satımını yapıyorlar. Oraya bir erkek mayosuyla da reklam yapsalardı, onunla yapmıyor... Belediye Başkanı olarak benim yetkimde olsaydı, samimi söylüyorum, ben ahlak değerlerimizle çatışan hiçbir şeye müsaade etmem" dedi. Reklam şirketlerine bir korku verdi. Bu konuşmalarının kasetleri var.
Bu yıl müracaat etmedik, geçen yıl da etmedik açıkçası. Prosedürü biliyoruz artık. Bugün, yarın, öbür gün diyorlar yıllardır, sezonu bitiriyorlar. 1997'lerden bu yana bu böyle. Belediyelerin reklam şirketleri AKP'li. Tayyip Bey de böyle bir konuşma yaptığı için, reklam şirketleri istemiyorlar. Anadolu'da da indirdiler. Çıplak kadın resmi koymak istemiyorlar.
Daha önceki engelleri Atatürk'ün mayolu resimleriyle aştınız. Bu kez yaratıcı yöntemleriniz olacak mı?
Bu kez de bu ayıbı protesto edeceğim tabii. 25 bin tane afiş siparişi verdim. Hazırlanıyor şu anda. İstanbul'daki bilbord'lara bu afişleri asacağız. Afişlerde patlıcan, hıyar, domates ve kabağı farklı renklerde kullanıp afişlerin altına sadece Zeki Triko yazacağız. Ardından 25 bin tane Ankara'ya, 25 bin tane de İzmir'e yaptıracağız.
Yabancı arkadaşlarınızın afişlerinizi asamamanıza karşı tavrı nasıl? Şaşırıyorlar mı?
Yabancılar yaşadıklarıma inanamıyorlar. Sorun, reklamla 3-5 fazla mayo satmak değil. Samimiyetsiz bir tavır var, yok mayocuların müracaatı yokmuş, yok kent estetiği bozuluyormuş... Türkiye'yi İran mı yapmak istiyorlar? Dünyada 634 noktada mal satıyorum. En az 20 ülkede afişlerim asılı. Türkiye'de neden asamıyorum? Kötü bir iş mi yapıyorum? Gücüme gidiyor.
Tartışma Dış basında
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin mayo reklamlarını engellediği iddiaları, İngiliz Reuters haber ajansı tarafından da dünyaya duyuruldu. Reuters uygulamayı, ülkedeki İslamın yükselişine bağladı. Ajans, Türk medyasında bu tedbirin, laik Türkiye'den daha çok teokratik İran'a yakıştığı yolunda eleştiri bombardımanına hedef olduğuna dikkat çekti. Bültende, Nelson'un sahiplerinden Moris Eskinazi'nin görüşlerine de yer verildi. Daha önce böyle yasakların olmadığını söyleyen Eskinazi, bu tür fotoğrafların trafik kazalarına neden olduğunu savunan yetkililerin, kendilerinden afiş asmadan önce izin alması için bir kopya ibraz edilmesini istediklerini de kaydetti. Ajans, İstanbul Belediyesi Basın Danışmanı Ahmet Faruk Yanardağ'ın ise bir yasağın söz konusu olmadığını, tarihi kentin estetiğiyle ilgilendiklerini, bu fotoğrafların reklamcılık amacına uygun yerlere konulmasını istediklerini söylediğini belirtti.
Mayolarını açıkhava reklamlarıyla tanıtamadığını öne süren Zeki Triko, tepki olarak ilanlarında sebze kullanmaya başladı. 28 Şubat döneminde de benzer bir kriz yaşanmış, billboard'lara afişlerini asamayan Zeki Triko, Atatürk'ün mayolu fotoğrafları ve "Güneşi özledik" sloganıyla gazete ve dergilere ilan vermişti. Hulusi Derici'nin sahibi olduğu Marka Ajans'ın hazırladığı sebzeli afişler, gelecek hafta billboard'larda yerini alacak.