HÜKÜMETE BİLİM ELEŞTİRİSİ! TÜBA ŞOKU NATURE'YE KONU OLDU!

27 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanan Kanun Hükmündeki Kararname ile Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA) akademik yapısının tamamen ortadan kaldırılması ünlü bilim dergisi Nature’a konu oldu.

Nature, hükümetin ulusal araştırma politikasını eleştirdi.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname, Resmi Gazete’nin 27 Ağustos tarihli 29038 sayılı nüshasında yayımlanan kanunun ismi bu. Bu kanun, TÜBİTAK’ın yanı sıra Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA) yapısını da yeniden düzenliyor ve bu düzenleme ile TÜBA akademik niteliklerini neredeyse bütünüyle yitiriyor.

Toplu istifa kararı

TÜBA, bayram boyunca üyeleriyle yaptığı görüşmelerden sonra, toptan istifa edip yeni bir akademi kurma kararı aldı. Ancak karar, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’le yapılacak görüşmenin sonuçlarına bağlı. TÜBA’nın yaptığı açıklamada, yeni kararname ile önerilen TÜBA’nın dünyadaki bilim akademileri örneğine uymadığı, uluslararası akademilerin de gelişmeleri kaygıyla karşıladığı belirtildi.
Saygın bilim dergisi Nature da konuyla ilgili haberinde Türk hükümetinin beklenmedik bir kararla TÜBA’nın özerkliğinin tamamen ortadan kaldırdığını belirterek, yeni düzenlemenin iktidara, TÜBA üyelerini belirleme yetkisi verdiğini hatırlattı. Dergi, hükümetin ulusal araştırma politikasındaki radikal değişikliklerinin şok etkisi yarattığını iddia etti. Bilindiği gibi, değişiklikle TÜBA’nın üye sayısı 150’den 300’e çıkarıldı. Bu üyelerinin üçte birini bakanlar kurulu, diğer üçte birini YÖK ve son dilimini de TÜBA asli üyeleri belirleyecek.

Çin de denemişti

Prof. Dr. Celal Şengör, “Bir Bilimler Akademisinin Doğuşu ve Ölümü” başlıklı yazısında şöyle demişti: “Bir bilimler akademisi yalnız ve yalnızca bilimsel kıstaslarla üyelerin seçildiği ve işlerin sadece ve sadece bilimsel kıstaslara göre yürütüleceği bir kurumdur. Bu kuruma dışarıdan müdahaleye kalkmak, bilimler akademisinin ne olduğunu bilmemek demektir. Kısa zamanda TÜBA, dünya akademiler birliğinden atılır ve Türkiye sık sık başına geldiği gibi anlamsız bir kendin pişir kendin ye oyununa geri döner, dünyanın maskarası olur. Çin Halk Cumhuriyeti, benzer bir çılgınlığı ‘kültür ihtilâli’ denilen o toplumsal histeri sırasında yapmaya kalkmıştı. Neticesi neredeyse Çin’in taş devrine dönmesi oldu.”

Sefa Kaplan/Hürriyet