HERKES UNUTTU, SADECE HÜRRİYET HATIRLADI!
Gündemin en ateşli maddesinin mimarı Necmettin Erbakan'dı. Ancak herkes unuttu, sadece Hürriyet hatırladı...
Dün İsrail - Türkiye ilişkileri açısından bir dönüm noktası yaşandı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun, Türkiye’nin İsrail’e karşı uygulayacağı 5 maddelik yaptırım kararını açıklamasının ardından yaşanan gelişmeler akıllara merhum Necmettin Erbekan’ı getirdi. Bu ayrıntıyı Hürrriyet gazetesi hatırlattı. Çünkü İsrail’le savunma işbirliği onun eseriydi..
SAVUNMA İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI ERBAKAN DÖNEMİNDE
Türkiye’nin İsrail’le askeri alanda işbirliğini askıya alması, son dönemde 2 ülke arasında geniş boyutlu bir proje olmadığından şu an için 2 tarafı da etkileyecek bir boyutta değil. Türkiye ile İsrail arasındaki Savunma İşbirliği Anlaşması, Ağustos 1996’da dönemin başbakanı merhum Necmettin Erbakan başkanlığındaki Refahyol döneminde kapsamlı hale getirildi. Anlaşma, 15 yıl sonra Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun açıklamasıyla bir anlamda rafa kalkmış oldu. 2 ülke arasındaki savunma işbirliği anlaşmasının 3 temel ayağı bulunuyor. 1’inci ayak, karşılıklı liman ziyaretleri, ortak tatbikatlar ve bazı özel birliklerin ortak eğitimi gibi askeri eğitim alanını kapsıyor.
ORTAK TATBİKATLAR
2 ülke arasında en bilinen ortak tatbikatlar "Güvenilir Denizkızı" ile "Anadolu Kartalı". Deniz kuvvetlerinin karşılıklı gerçekleştirdiği Güvenilir Denizkızı, Doğu Akdeniz’de arama kurtarma faaliyetlerini içeriyordu. 2 ülke arasındaki gerginlikten sonra söz konusu tatbikat yapılmıyor. Türkiye ile İsrail ortak hava tatbikatı niteliğindeki Anadolu Kartalı’na ABD de destek veriyordu. Ancak İsrail, Gazze’ye yönelik ablukasından sonra bu tatbikata davet edilmedi. ABD’de de Türkiye’nin bu tutumuna tepki olarak tatbikata katılmadı.
SAVUNMA SANAYİ
2’nci ayak ise savunma sanayii alanında işbirliği ile ilgili. 2 ülke savunma sanayi şirketleri arasındaki işbirliğinin doruk noktaya çıkarılmasını içeren anlaşma, bazı teknolojik paylaşımları ve Türkiye’nin İsrail’den askeri alımlarını içeriyor. Türkiye, PKK’ya karşı havadan istihbaratı elde ettiği insansız hava aracı Heron’ları İsrail’den aldı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun açıkladığı yeni kararlar doğrultusunda Heron’larla ilgili bir sıkıntı olduğunda Türkiye, sıkıntıyla baş başa kalacak.
İSTİHBARAT PAYLAŞIMI
3’üncü ayak ise yine Türkiye’nin PKK ve El Kaide terörü ile mücadelede İsrail’le yürüttüğü ve askeri boyutu da içeren istihbarat paylaşımını kapsıyor. Ankara’nın yeni kararı doğrultusunda, PKK ile istihbarat paylaşımını bir süreden beri iyice aşağıya çeken İsrail’in, bundan böyle herhangi bir paylaşıma gitmeyeceğine kesin gözle bakılıyor.
SOYKIRIM İDDİALARI
Türkiye’nin İsrail’le ilişkilerini koparması, Ankara’nın özellikle sözde Ermeni soykırımı iddiaları karşısında başta ABD olmak üzere birçok AB ülkesinde zor günler geçirmesinin habercisi olarak da değerlendirildi. Diplomatik kaynaklar, ABD’de önümüzdeki yıl yapılacak başkanlık seçimi dikkate alındığında, Musevi lobisinin Türkiye karşıtlığını daha da artırabileceğini, Ermeni lobisine verilecek destekle soykırımın Kongre’de kabul edilme ihtimalinin yükseleceğine dikkat çektiler.
Aynı kaynaklar, Türkiye’nin Gazze konusunda Uluslararası Adalet Divanı’na gitmesinden de bir sonuç alınmasının çok zor olduğunu ifade ettiler. Buna gerekçe olarak Avrupa’da Almanya’nın tarihi nedenlerden dolayı, Fransa’nın askeri ve nükleer alanlardaki işbirliği nedeniyle İsrail’e karşı bir tavır almalarının söz konusu olamayacağını gösterdiler.
SAVUNMA İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI ERBAKAN DÖNEMİNDE
Türkiye’nin İsrail’le askeri alanda işbirliğini askıya alması, son dönemde 2 ülke arasında geniş boyutlu bir proje olmadığından şu an için 2 tarafı da etkileyecek bir boyutta değil. Türkiye ile İsrail arasındaki Savunma İşbirliği Anlaşması, Ağustos 1996’da dönemin başbakanı merhum Necmettin Erbakan başkanlığındaki Refahyol döneminde kapsamlı hale getirildi. Anlaşma, 15 yıl sonra Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun açıklamasıyla bir anlamda rafa kalkmış oldu. 2 ülke arasındaki savunma işbirliği anlaşmasının 3 temel ayağı bulunuyor. 1’inci ayak, karşılıklı liman ziyaretleri, ortak tatbikatlar ve bazı özel birliklerin ortak eğitimi gibi askeri eğitim alanını kapsıyor.
ORTAK TATBİKATLAR
2 ülke arasında en bilinen ortak tatbikatlar "Güvenilir Denizkızı" ile "Anadolu Kartalı". Deniz kuvvetlerinin karşılıklı gerçekleştirdiği Güvenilir Denizkızı, Doğu Akdeniz’de arama kurtarma faaliyetlerini içeriyordu. 2 ülke arasındaki gerginlikten sonra söz konusu tatbikat yapılmıyor. Türkiye ile İsrail ortak hava tatbikatı niteliğindeki Anadolu Kartalı’na ABD de destek veriyordu. Ancak İsrail, Gazze’ye yönelik ablukasından sonra bu tatbikata davet edilmedi. ABD’de de Türkiye’nin bu tutumuna tepki olarak tatbikata katılmadı.
SAVUNMA SANAYİ
2’nci ayak ise savunma sanayii alanında işbirliği ile ilgili. 2 ülke savunma sanayi şirketleri arasındaki işbirliğinin doruk noktaya çıkarılmasını içeren anlaşma, bazı teknolojik paylaşımları ve Türkiye’nin İsrail’den askeri alımlarını içeriyor. Türkiye, PKK’ya karşı havadan istihbaratı elde ettiği insansız hava aracı Heron’ları İsrail’den aldı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun açıkladığı yeni kararlar doğrultusunda Heron’larla ilgili bir sıkıntı olduğunda Türkiye, sıkıntıyla baş başa kalacak.
İSTİHBARAT PAYLAŞIMI
3’üncü ayak ise yine Türkiye’nin PKK ve El Kaide terörü ile mücadelede İsrail’le yürüttüğü ve askeri boyutu da içeren istihbarat paylaşımını kapsıyor. Ankara’nın yeni kararı doğrultusunda, PKK ile istihbarat paylaşımını bir süreden beri iyice aşağıya çeken İsrail’in, bundan böyle herhangi bir paylaşıma gitmeyeceğine kesin gözle bakılıyor.
SOYKIRIM İDDİALARI
Türkiye’nin İsrail’le ilişkilerini koparması, Ankara’nın özellikle sözde Ermeni soykırımı iddiaları karşısında başta ABD olmak üzere birçok AB ülkesinde zor günler geçirmesinin habercisi olarak da değerlendirildi. Diplomatik kaynaklar, ABD’de önümüzdeki yıl yapılacak başkanlık seçimi dikkate alındığında, Musevi lobisinin Türkiye karşıtlığını daha da artırabileceğini, Ermeni lobisine verilecek destekle soykırımın Kongre’de kabul edilme ihtimalinin yükseleceğine dikkat çektiler.
Aynı kaynaklar, Türkiye’nin Gazze konusunda Uluslararası Adalet Divanı’na gitmesinden de bir sonuç alınmasının çok zor olduğunu ifade ettiler. Buna gerekçe olarak Avrupa’da Almanya’nın tarihi nedenlerden dolayı, Fransa’nın askeri ve nükleer alanlardaki işbirliği nedeniyle İsrail’e karşı bir tavır almalarının söz konusu olamayacağını gösterdiler.