Haftanın tarihine bakış

ANKARA (AA) - Türkiye, 17 Ağustos 1999'da son yüzyılın en büyük depremlerinden birini yaşadı.

Merkez üssü Gölcük olan 7,4 büyüklüğündeki deprem saat 03.02'de başladı ve 45 saniye sürdü. Deprem Marmara'nın tamamında hatta İzmir ve Ankara'dan da hissedildi. "Marmara Depremi"nde Türkiye'nin kaybı büyük oldu. Resmi açıklamalara göre, 17 bin 840 kişi öldü, 43 bin 953 kişi yaralandı. Depremde 285 bin konut ve 40 binden fazla iş yeri hasara uğradı.

Deprem, Türkiye'nin yapı stokunun önemli bir kısmının depreme dayanıksız olduğunu ve acil güçlendirilmesi gerektiğini ortaya koydu. Bunun üzerine, olası depremlerde hasarın önlenebilmesi için "Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik" çıkarıldı, Zorunlu Deprem Sigortası uygulamasının yanı sıra 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile Kat Mülkiyet Kanunu'nda değişiklikler yapıldı.

- Belli başlı öteki olaylar

15 Ağustos

M.Ö 30- Kraliçe Kleopatra intihar etti; Mısır Romalıların eline geçti.

1461- Trabzon'u fetheden Fatih Sultan Mehmet, Trabzon Rum İmparatorluğu'na son verdi.

1826- Mehmet Reşit Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Atina'ya girdi.

1869- Akdeniz ve Kızıldeniz'i birbirine bağlayan; Avrupa ile Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasındaki en kısa mesafe olan Süveyş Kanalı açıldı.

1914- Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanusu birbirine bağlayan Panama Kanalı açıldı.

1951- Nazım Hikmet, Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkarıldı.

1969- Woodstock müzik ve sanat festivali başladı.

1971- Üretimine Türkiye'de Şubat 1971'de başlanan "Renault 12" marka otomobiller altı ay sonra satışa sunuldu.

1994- Roman ve filmlere konu olan terörist "Çakal Carlos", Sudan'da yakalandı. Carlos, daha sonra Paris'te mahkeme önüne çıkarıldı.

2004- Atatürk Ödülü sahibi ilk Türk kadın opera sanatçısı ve ressam Semiha Berksoy 94 yaşında İstanbul'da vefat etti.

16 Ağustos

1556- Süleymaniye Camisi törenle açıldı.

1945- Roman yazarı Mahmut Yesari 50 yaşında İstanbul'da öldü.

1948- Milli Kütüphane Ankara'da hizmete açıldı.

1953- Papa XII. Pius'un verdiği imtiyazla İzmir Selçuk'ta inşa edilen Meryemana Evi açıldı. Meryem'in son günlerini yaşadığı yerlerden biri olarak kabul edilen Bülbül Dağı'ndaki Meryemana Evi'nde yapılan törenle Hristiyanlar hacı oldu.

1960- Kıbrıs'a bağımsızlık tanıyan Zürih ve Londra anlaşmaları, 15 Ağustos gece yarısı yürürlüğe girdi ve Kıbrıs bağımsız cumhuriyet oldu.

1974- Kıbrıs'ta ikinci barış harekatının son günü. Lefke ve Omorfo alındı. Lefkoşa bombalandı.

1977- Elvis Presley, malikanesinde ölü bulundu.

1997- İlköğretimin sekiz yıl zorunlu ve kesintisiz olmasını öngören yasa tasarısı, 242'ye karşı 277 oyla TBMM'de kabul edildi.

2007- 60. Hükümetin Bakanlar Kurulu listesi AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e sunuldu. Erdoğan, Sezer'in Bakanlar Kurulu listesini yeni cumhurbaşkanına sunmasını istediğini söyledi.

17 Ağustos

1864- Türk edebiyatının önemli isimlerinden Hüseyin Rahmi Gürpınar doğdu.

1907- II. Abdülhamid, motosiklet ve otomobil gibi sıvı yakıtlı çağdaş taşıtların ithaline izin verdi.

1915- Çanakkale'de Kireçtepe muharebesi kazanıldı.

1952- Türkiye ve Yunanistan, Ege Denizi'nde ortak tatbikata başladılar.

1969- ABD'deki Camille tayfununda 248 kişi öldü.

1969- Türkiye sağır ve dilsizler kraliçesi Sevil Tez, Belgrad'da yapılan güzellik yarışmasında dünya birincisi seçildi.

1978- İran'da Şah rejimine karşı iç savaş başlatıldı.

1983- Yeni kurulan Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ile Türk Dil ve Tarih kurumlarının tüzel kişilikleri sona erdi.

1988- Pakistan Devlet Başkanı Ziya Ül Hak, bindiği uçağın havada infilak etmesi sonucu öldü.

1990- İncirlik Hava Üssü'nün kapıları ilk kez basına açıldı.

1999- Merkez üssü Gölcük olan Marmara Depremi meydana geldi. Saat 03.02'de başlayan ve 45 saniye süren 7,4 büyüklüğündeki depremde 17 bin 840 kişi öldü, 43 bin 953 kişi yaralandı. 285 bin konut, 40 binden fazla iş yeri hasara uğradı.

2000- Sinema ve tiyatro sanatçısı Selim Naşit Özcan öldü.

2004- Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğine Büyükelçi Yiğit Alpogan atandı. Alpogan, MGK'nin ilk sivil genel sekreteri oldu.

2011- Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) tarafından üretilen T129 helikopterinin 1. prototipinin ilk uçuşu başarıyla gerçekleştirildi.

2011- "Kamuoyunu yönlendirme amaçlı internet siteleri" davasında haklarında yakalama emri çıkarılan Koramiral Mehmet Otuzbiroğlu, Tümgeneral Hıfzı Çubuklu ve Albay Hulusi Gülbahar tutuklandı. Korgeneral Rıdvan Ulugüler'in de aralarında bulunduğu 5 kişi de "Balyoz Planı" soruşturması kapsamında tutuklandı.

2011- TÜBİTAK UZAY tarafından, Türkiye'de tasarlanarak üretilen ilk yer gözlem uydusu RASAT, Rusya Federasyonu'nun Kazakistan sınırındaki Orenburg bölgesinde bulunan Yasny fırlatma üssünden uzaya gönderildi.

2015 - Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS), Uluslararası Atletizm Federasyonu'nun (IAAF), 2012 Londra Olimpiyatları şampiyonu Aslı Çakır Alptekin ile ilgili başvurusunu haklı bularak, doping yaptığı gerekçesiyle milli atleti, 8 yıl müsabakalardan men etti.

18 Ağustos

1227- Moğol hükümdarı Cengiz Han öldü.

1850- Honore de Balzac, Paris'te yaşama veda etti.

1909- İngiltere'de seçme ve seçilme hakkı isteyen kadınlar, başbakanın trenini taşladı.

1934- İkinci Dil Kurultayı başladı.

1952- İzmir, NATO'nun güneydoğu karargah merkezi oldu.

1961- Türkiye'de ilk kez bir banka soyuldu. Bankayı soyan Necdet Elmas 30 Ağustos'ta Darıca'da yakalandı.

1964- Güney Afrika'nın "apartheid" (etnik arındırma) yüzünden olimpiyatlara katılması yasaklandı. (1992 Barcelona Olimpiyatları'na kadar katılamadı.)

1974- Kıbrıs'ta ateşkes ancak 6 saat sürdü. Rumların ateş etmesine Türk birlikleri karşılık verdi.

1995- "Bosna İçin İnsanlık Girişimi" adı altında toplanan Türk aydınları Bosna'ya gitti.

2008- Pakistan'da 1999'da kansız bir darbeyle Navaz Şerif'i deviren ve o yıldan bu yana iktidarda olan Devlet Başkanı Pervez Müşerref istifa etti.

2009- Yazar Nezihe Meriç yaşamını yitirdi.

2011- Milli Güvenlik Kurulu toplantısında şimdiye kadar sivil üyelerin masanın bir tarafında, asker üyelerin bir tarafında yer aldığı oturma düzeninde değişikliğe gidilerek, üyeler protokol sırasına göre karışık şekilde toplantı masasında yerlerini aldı.

2013 - Bilim adamları, Dünya'dan yaklaşık 60 milyon ışık yılı uzaklığındaki bir galakside 6 milyon derece sıcaklıkta bir gaz bulutu keşfetti.

2015 - Koalisyon görüşmelerinin olumsuz sonuçlanmasının ardından AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, 63. Hükümeti kurma görevini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, anayasal sürenin dolmasına 5 gün kala iade etti.

2015 - Terör örgütü DAEŞ'in iki numaralı ismi Fadıl Ahmet el-Hayali, Irak'ta Musul yakınlarında aracında seyahat ederken, ABD'nin hava saldırısıyla öldürüldü.

19 Ağustos

1829- Profesör Parrot ile beraberindeki grup, Ağrı Dağı'nın zirvesine ilk kez tırmanmayı başardı.

1915- Mustafa Kemal, 16. Kolordu Komutanı oldu. (Aynı zamanda Anafartalar Grubu Komutanı)

1915- Tevfik Fikret 48 yaşında Rumelihisarı'ndaki evi "Aşiyan"da yaşama gözlerini yumdu.

1920- Süleyman Necati Güneri, "Matbuat ve İstihbarat Müdüriyeti Umumiyesi"ne genel müdür oldu.

1922- Bir Türk birliği, taarruzun yönü konusunda yanıltmak amacıyla Yunanlılara Ortanca'da taarruz düzenledi.

1927- Ortodoks kilisesi Sovyet yönetimini tanıdı.

1934- Hitler, meclisin kararıyla "Führer" ilan edildi.

1936- İspanyol yazar Frederico Garcia Lorca, Granada'da milliyetçiler tarafından kurşuna dizildi.

1939- İstanbul'da pasif savunma tatbikatı yapıldı.

1945- Tevfik Fikret'in "Aşiyan" (Kuş Yuvası) adını verdiği evi, müze olarak düzenlendi ve şairin 30. ölüm yıl dönümünde ziyarete açıldı. "Edebiyatı Cedide", "Hamit" ve "Fikret" salonları da 1946'da düzenlenerek müzeye eklendi.

1946- Çin'de iç savaş başladı.

1951- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral İzzettin Çalışlar öldü.

1966- Varto'da 6.9 büyüklüğündeki depremde 2 bin 394 kişi öldü.

1974- Rumlar, Kıbrıs'taki ABD elçisi Roger Davies'i öldürdü.

1978- Kariye Müzesi soyuldu.

2002- Eski Türk-İş Genel Başkanı ve Senatör Halil Tunç 74 yaşında Ankara'da öldü.

2005- "Aşık Beyani" olarak tanınan halk ozanı H. İbrahim Güleç, Malatya'nın Darende ilçesinde, kullandığı traktörle köyüne giderken geçirdiği kaza sonucu yaşamını yitirdi.

2005- Foto Muhabirleri Derneği Kurucu ve Onursal Başkanı, emekli Gazeteci Rafet Hüner 66 yaşında Antalya'da vefat etti.

2008- Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, kapatılan Refah Partisi'nin son Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın kalan hapis cezasını "sürekli hastalık" nedeniyle kaldırdı. Erbakan'ın, 26 Mayıs 2008'de Altınoluk'taki konutunda infaz edilmeye başlanan hapis cezası 23 Eylül 2010'da sona erecekti.

2008- Futbol Federasyonu Başkanlığı'na başkan vekili Mahmut Özgener seçildi.

2010- Irak'taki son Amerikan muharip birliği ülkeden ayrılmaya başladı ve ay sonunda tamamlandı.

2012- Sudan'ın Güney Kordofan eyaletine resmi bir heyeti taşıyan yolcu uçağında iniş sırasında patlama meydana geldi, bir bakanın da bulunduğu 31 kişi öldü.

2012- Ünlü İngiliz yönetmen Tony Scott intihar etti. "Top Gun" ve "Days of Thunder" (Yıldırım Günleri) filmlerinin yönetmenliğini yapan 68 yaşındaki Tony Scott, California'da bir köprüden atlayarak yaşamına son verdi.

2013- Filipinler'in orta kesimlerindeki Cebu açıklarında bir feribotun kargo gemisiyle çarpışması sonucu meydana gelen kazada 50 kişi hayatını kaybetti.

2013- Mısır'ın devrik Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, yargılandığı "Cumhurbaşkanlığı saraylarındaki yolsuzluk" davasından beraat etti. Mübarek'in yargılandığı başka bir dava nedeniyle tutukluluğunun devam edeceği belirtildi.

2015- Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, haklarında "örgüt kurma", "hükümeti ortadan kaldırmaya ve görevini yapmasını engellemeye teşebbüs" iddiasıyla yürütülen soruşturma kapsamında tutuklama talebiyle yakalama kararı bulunan ve yurtdışına kaçtıkları belirlenen eski savcılar Zekeriya Öz ile Celal Kara için Adalet Bakanlığı'ndan "kırmızı bülten" talebinde bulundu.

20 Ağustos

1462- Cebelitarık, İspanyollar tarafından zapt edildi.

1516- Gaziantep, Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı ordusunca fethedildi.

1922- Türkiye Sosyalist İşçi Fırkası kuruldu.

1937- 9 Eylül Panayırı, İzmir Enternasyonal Fuarı adını aldı.

1940- Sovyet Devrimi liderlerinden Leon Troçki Meksika'da öldürüldü.

1952- Napoli'de yapılan Avrupa Güzellik yarışmasında Türk güzeli Günseli Başar birinci oldu.

1968- Çekoslovakya, Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı ülkelerince işgal edildi. Aleksandr Dubçek ve öteki liberalleşme yanlısı komünist liderler tutuklandı. Sovyet tankları, Prag sokaklarında halkın direnişiyle karşılaştı.

1974- Magosa'ya 15 kilometre uzaklıktaki Türklere ait Atlılar köyünde Rumlar tarafından yapılan katliam ortaya çıkarıldı. Bir çukura gömülmüş 57 Türk'ün cesedi bulundu.

1979- Şair Ömer Faruk Toprak 59 yaşında öldü.

1988- Irak-İran Savaşı ateşkesle sona erdi.

1990- Türk hafif müziği sanatçısı Ayla Dikmen öldü.

1991- Cumhuriyet gazetesi sahibi ve başyazarı Nadir Nadi 83 yaşında öldü.

1991- Estonya tam bağımsızlık ilan etti.

1998- Maliye Bakanlığı, kapatılan RP'nin mal varlığıyla ilgili incelemeleri sırasında, 1,2 trilyon lira nakit açığı buldu. Kapatılan RP'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan ve 78 kişi hakkında açılan dava sonucunda, 6 Mart 2002'de Erbakan "evrakta sahtekarlık" suçundan 2 yıl 4 ay hapisle cezalandırıldı.

2006- Tiyatro ve sinema sanatçısı Tuncer Necmioğlu, İstanbul'da vefat etti.

2012- Ramazan Bayramı'nın ikinci gününde Gaziantep'teki Karşıyaka Polis Merkezi yakınında terör örgütü üyeleri tarafından zaman ayarlı bomba yüklü araç patlatıldı. Olayda 3'ü çocuk 10 kişi öldü, 65 kişi yaralandı. "Firaz" kod adlı "Murat Filiz" isimli teröristin patlamayı gerçekleştiren kişi olduğu tespit edildi.

2012- Irak'ın El-Hurra televizyonu adına görev yapan Türk kameraman Cüneyt Ünal, Suriye'de kaçırıldı. Ünal'ın görüntüsü, Suriye'nin resmi televizyon kanalı El-Ahbariye'de yayımlandı.

2012- Birleşmiş Milletler'in Suriye'deki gözlemci heyetinin misyonu resmen sona erdi.

2013-Bosna Hersek Devlet Mahkemesi, Bosna savaşı sırasında eski özel Sırp polis teşkilatında görev yapan ve Srebrenitsa soykırımına karışan Duşko Yeviç hakkında 32 yıl, Mendelyev Curiç hakkında ise 28 yıl hapis cezasına hükmetti.

21 Ağustos

1651- İstanbul halkı ve esnafı Yeniçeri ağalarına isyan etti; bütün çarşılar kapandı.

1911- Leonardo Da Vinci'nin "Mona Lisa" adlı ünlü tablosu Louvre Müzesi'nden çalındı. Tablo, iki yıl sonra Floransa'da bulundu.

1944- Son Osmanlı Halifesi Abdülmecid, Paris'te öldü.

1959- İstanbul'da yeniden düzenlenen "Askeri Müze" halka açıldı.

1960- Çanakkale Anıtı törenle açıldı.

1991- Sovyetler Birliği'nde darbeyle görevinden alınan Mihail Gorbaçov, iki gün aradan sonra görevinin başında olduğunu açıkladı.

1992- Heykeltıraş Zühdü Müridoğlu 86 yaşında öldü.

2011- Türkiye, Ankara'da düzenlenen Dünya Yıldız Kızlar Voleybol Şampiyonası finalinde Çin'i 3-0 yenerek şampiyon oldu.

2012- Somali'de 21 yıl sonra ilk meclis oluşturuldu.

2012- Türkiye abone başı 299 dakika ortalama aylık mobil telefonla konuşma süresiyle Avrupa'da ilk sıraya yükseldi.

2013- Suriye'de kimyasal saldırı: Suriye Genel Devrim Konseyi (SRGC), Esed güçlerinin Şam'ın Doğu Guta Banliyösü'ne düzenlediği saldırıda 635 kişinin öldüğünü, yüzlerce kişinin yaralandığını bildirdi. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) ise ölü sayısını 1100 kişi olarak açıkladı.

2013- Wikileaks'in internet sitesinde yayımlanan ABD ordusuna ait gizli bilgileri sızdırmak suçlamasıyla askeri mahkemede yargılanan er Bradley Manning, 35 yıla mahkum edildi.