Gazeteciler, yeni hükûmete ‘2. yüzyılın medya reformu’ için çağrı yaptı

14 Mayıs seçimlerine sayılı günler kala; Türkiye'nin önde gelen 14 gazetecisi, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü'nde yayımladıkları metinle, "basın özgürlüğünün güvence altına alınması ve çoğulcu bir medya ortamının sağlanması için" yapılmasını istedikleri yasal değişiklikler konusunda, seçilecek yeni hükûmete çağrı yaptı.

Aralarında Gökçer Tahincioğlu, Murat Yetkin, Fatih Portakal, İsmail Saymaz, Kadri Gürsel, Nevşin Mengü ve Ece Temelkuran'ın da olduğu isimlerin yaptığı çağrı, tüm partilere gönderilirken; metindeki başlıklar arasında, "Cumhurbaşkanı'na hakaret" düzenlemesi, gazeteci örgütlerinin ve muhalefetin "sansür yasası" olarak nitelendirdiği "dezenformasyon yasası", Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun bağımsızlığı gibi konularla ilgili talepler yer aldı.

Türkiye Gazeteciler Sendikası yöneticisi Mustafa Kuleli, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde yapılan bu çıkışın "tarihi önemi taşıdığını" belirterek, "Meslektaşlarımız elini taşın altına koyarak cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında özgür bir medya ortamını kurmak için yasa yapıcılara düşen görevi hatırlatıyor. İnanıyorum ki demokrasimiz yeniden ayağa kalkacak ve bu çok değerli çaba karşılıksız kalmayacaktır" diye konuştu.

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Başkan Yardımcısı ve IPI Türkiye Ulusal Komitesi Başkanı Emre Kızılkaya da, "Türkiye’de nitelikli gazeteciliğin güçlendirilmesi için basın özgürlüğünü boğucu yasal düzenleme ve zihniyetin tarihe gömülmesi yetmez. Medya ekonomisi ve teknolojisinde adil şartların sağlanması da gerekiyor. Son 15-20 yılda bozulanı ortak akılla düzeltmek adına bu dayanışma ve çağrı çok değerli" dedi.

"2. yüzyılın medya reformuna çağrı" başlıklı metin şöyle:

Biz aşağıda imzası bulunanlar; basın özgürlüğünün güvence altına alınması ve çoğulcu bir medya ortamının sağlanması için, seçilecek yeni hükûmetten aşağıdaki düzenlemeleri hayata geçirmesini talep ediyoruz:

*Gazetecilere karşı ceza soruşturmasına gerekçe yapılan mevzuat, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihadı çerçevesinde değiştirilmelidir. Cumhurbaşkanına hakaret düzenlemesi ve “dezenformasyon yasası” diye adlandırılan sansür yasası kaldırılmalıdır.

*Haber ve yorum içeriği sağlayan medya şirketlerinin sahip ve ortaklarının, bu faaliyetlerini sürdürürken kamu ihalelerine katılması engellenmelidir. Medya şirketlerinin finansmanının şeffaf olması için gerekli tedbirler alınmalıdır.

*TRT ve Anadolu Ajansı’nın siyasi ve mali özerkliği garanti altına alınmalı, bu yayınlar yansızlık ve toplumun tümüne hitap etme esasına göre yeniden yapılandırılmalıdır.

*Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ile Basın İlân Kurumu’nun idari ve mali bağımsızlığını sağlayacak yasal düzenlemeler hayata geçirilmelidir. Evrensel yayıncılık ilkelerini gözetmesi gereken bu kurulların üye bileşiminde alanında uzman kişiler ve meslek örgütü temsilcileri çoğunlukta olmalıdır.

*Basın kartlarının verilmesinde, meslek örgütlerinin katılımıyla oluşturulacak bir ortak komisyon belirleyici olmalıdır. Kamu otoritesi bu komisyonun sadece sekretaryasını üstlenmelidir.

*Reklam gelirine bağımlılığın dijital ekosistemde yarattığı bozucu etkiyi önlemek için, içerik üreten veya dağıtan medya şirketlerinin, abonelik ve diğer kaynaklar yoluyla gelir çeşitliliğini ve mali sürdürülebilirliği sağlamasını kolaylaştıracak tedbirler alınmalıdır.

*Haber içeriklerinin yer aldığı dijital platformlar; AB Dijital Pazar Yasası, Dijital Hizmetler Yasası ve Görsel-İşitsel Medya Hizmetleri Yönetmeliği ile uyumlu olarak denetlenmelidir. Platformların; haber medyası için adil, çoğulcu ve şeffaf bir rekabet ortamı oluşturması, dezenformasyonla mücadele etmesi, kullanıcı mahremiyeti ve veri güvenliğini sağlaması garanti altına alınmalıdır.

İmzacılar:

Gökçer Tahincioğlu
Murat Yetkin
Fatih Portakal
İsmail Saymaz
Kadri Gürsel
Barış Terkoğlu
Deniz Zeyrek
Ece Temelkuran
Nevşin Mengü
Ayşenur Arslan
İpek Özbey
Yavuz Oğhan
Ali Duran Topuz
Hazal Ocak