FELSEFE KİTABI YASAĞI 34 YIL SONRA KALKTI!
2 yıl süren davada, mahkeme kitap hakkındaki yasağı kaldırdı.
Ankara Cezaevi’nde bir hükümlünün okuduğu Marx’ın Felsefe İncelemeleri kitabına 34 yıl önce yasaklandığı gerekçesiyle el konuldu. Hükümlünün açtığı dava 2 yıl sürdü ve mahkeme kitap hakkındaki yasağı kaldırdı.
Ankara 1 No’lu F Tipi Cezaevi Eğitim Kurulu, 2009 yılında cezaevinde hükümlü olarak bulunan Mahmut Soner’in okuduğu Sol Yayınları tarafından basılmış olan “Felsefe İncelemeleri” isimli kitaba sakıncalı olduğu gerekçesiyle el konulmasına karar verdi. Kurul, bu kararına Ankara 3. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından 34 yıl önce verilen kitabın yasaklanması kararını gerekçe gösterdi.
Hükümlü Soner’in avukatı Nuray Özdoğan, kitabın müvekkiline iadesi için yasaklama kararını veren Ankara 3. Sulh Ceza Mahkemesi’ne başvurdu. Ancak söz konusu yasaklama kararı mahkeme arşivinde bulunmadığı için yasağın devam edip etmediği konusunda rapor hazırlaması için bir bilirkişi görevlendirildi. Bilirkişinin hazırladığı raporda ise ilginç bir çözüm geldi.
“Bütün kitaplar özgür”
Kitaba el konulmasından 2 yıl geçtikten sonra tamamlanan bilirkişi raporunda, Kültür Bakanlığı’nın 1992 yılında (SHP’li Fikri Sağlar döneminde) çıkardığı iki genelgesinde “tüm kitapların yasaksız bir şekilde insanların hizmetine sunulması” ifadesine dayanılarak kitabın üzerindeki yasağın kaldırılması gerektiği belirtildi.
Bu rapor üzerine karar veren hakim Kadriye Turan da çevirmeni bir süre önce hayatını kaybeden Mihri Belli’nin eşi Sevim Belli olan kitabın yasaklı yayın kapsamından çıkarılmasına karar verdi. Böylece Marx ve Engels’in yazdıkları yazılardan derlenen kitap üzerindeki yasak 34 yıl aradan sonra kalkmış oldu.
Kitap üzerinde yasak olduğu ve yasağın mahkeme kararıyla kaldırıldığını VATAN’dan öğrenen Sol Yayınları yetkilisi Barışta Erdost, “Felsefe İncelemeleri” isimli kitabın Marx ve Engels’in yapıtlarından yapılmış bir derleme olduğunu belirterek, Kasım 1968, Aralık 1975 ve Ekim 1979’da üç baskı yaptığını anlattı. Erdost, Sol Yayınları’nın bu derlemeyi daha zenginleştirerek Felsefe Metinleri adıyla Kasım 1999’da yayınladığını ve Eylül 2009’da ikinci baskı yaptığını söyledi. Erdost, bu kitapla ilgili yasaklama kararının olduğu yönünde bilgilerinin olmadığını söyledi.
Kemal Göktaş/Vatan