Ev sahiplerinin ‘kontrat’ oyununa dikkat: Kirada ‘kayıt dışı’ kavgası
Kontrat dahi yapılmadan elden ödeme alan ev sahipleri ile kiracılar karşı karşıya geldi. Kiracılar ev sahibine ‘kontrat yapalım’ derken, ev sahibi ise ‘elden ödemeye devam’ talebinde bulunarak evden çıkarma tehdidinde bulunuyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı kayıt dışı ekonomi ile mücadele kapsamında; kira ödemelerini bankalar ve PTT aracılığıyla yapmayanlara ceza kesileceğini açıklamıştı. Aynı şekilde 2025 yılı başı itibariyle kontratların da e-Devlet’ten yapılacağını duyurmuştu. Piyasanın kayıt altına alınması ve fahiş artışların önüne geçilmesi ile ilgili alınan bu kararlar, bazı ev sahiplerini rahatsız etti. Özellikle kontratsız kiralama yapan ve elden ödeme alanlar, kiracıları ile karşı karşıya geldi.
‘Kirayı elden veren kiracıya da ceza kesileceğinin’ açıklanması ile birlikte, kontratı olmayan veya yenilemeyen kiracılar ev sahiplerine ‘kontrat yapalım’ talebinde bulunmaya başladı. Ancak bazı ev sahipleri vergiden kaçmak amacıyla bunu kabul etmeyip “O zaman ya kiraya zam yaparım ya da evi boşaltırsın” baskısı yapıyor. Kiracılar ise bu durum karşısında mahkeme yolunu tuttu.
Türkiye genelinde 750 bin adedi İstanbul’da olmak üzere 1,5 milyondan fazla boş konut bulunuyor. Bu dairelerin bir kısmı aslında boş değil, kontrat yapılmadığı için boş görünüyor ancak kiracısı var.
YARISI BANKAYA YARISI ELDEN
Türkiye gazetesinden Kaan Zenginli haberine göre, ayrıca bazı ev sahiplerinin kiracılarına, “kiranın bir kısmını elden bir kısmını bankaya yatırılması” gibi uygulamalar teklif ettiği öğrenildi. Emlak işiyle uğraşan Murat Gözüpek “Kira fiyatları son iki yılda yüzde 200’ün üzerinde arttı. Ev sahipleri açısından bu yüksek vergi anlamına geliyor. Kira geliri arttıkça vergi dilimi de yükseliyor. Genelleme yapmak doğru olmaz ancak bir kesim var ki kirasını parça parça alıyor. Bir kısmını bankaya bir kısmını nakit tahsil ediyor. Kontrat da bankadan tahsil ettiği kısım üzerinden yapılıyor. Kiracı bunu kabul ediyor çünkü başka şansı yok. Özellikle eski kiracı ise, yeni bir eve çıkmak çok maliyetli. Burada da bir vergi kaçakçılığı var” diye konuştu.