DOĞAN GRUBU'NUN TEMİNAT VE İHTİYATİ HACİZ BALONU NASIL PATLADI?

Balon patladı

Hangi balon mu? Hangisi olacak, teminat ve haciz balonu!

Bu köşede defalarca balonun patlayacağını iddia ettik. Benzer uygulamalardan örnekler verip, onlarda da balonun nasıl patladığını açıkladık.
Sonunda ne oldu?
Ne olacak, aynen iddia ettiğimiz gibi oldu ve 27 Ocak 2010'da son balon patladı!

NE BALONU?
Konunun yabancısı olanlar, haklı olarak "ne balonu?" diye merak edecekler.
Hukuka aykırı olarak şişirilen balon daha doğrusu balonlar patladı!
Son bir yılda, farklı tarihlerde üç kez "Vergi incelemesi sonuçlanıp tarhiyat yapıldıktan sonra, teminat istenemez ve ihtiyati haciz de uygulanamaz" diye yazdık.
Aksine yapılan uygulamaların balon olduğunu ve patlayacağını iddia ettik.
Nitekim öyle de oldu..
Bu iddiayı öne sürerken, çok sağlam dayanaklarımız vardı. Örneğin;
1- İlgili kanun maddeleri, iddiamızı doğruluyordu.
2- İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı'nın açıklaması ile iddiamız örtüşüyordu.
3- Danıştay'ın çok sayıda emsal kararı vardı.

YASA, İDARE VE YARGI
1- İlgili Yasa Maddeleri:
Vergi inceleme elemanınca yapılan ilk hesaplara göre belirtilen miktar üzerinden, vergi dairesince teminat istenebilir. Teminat istenilmesini gerektiren bir durum ya da diğer sebepler mevcut değilse, ihtiyati haciz uygulanamaz (6183 sayılı Yasa Md.9 ve 13). Yasa maddesi son derece açık ve net ama yapılan uygulama yasanın tam aksi oldu!
2- İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı:
İstanbul'daki bütün vergi dairelerine dağıttığı "İhtiyati Tahakkuk ve İhtiyati Haciz Uygulama Rehberi"nin 52. sayfasında, "6.İnceleme Esnasında İhtiyati Haciz Talebi" başlığı altında; "..ancak vergi incelemesi devam ederken, yapılan ilk hesaplamalara göre teminat istenebilir ve ihtiyati haciz kararı alınabilir. İnceleme sonuçlanıp tarhiyat yapıldıktan sonra, ihtiyati haciz kararı alınması mümkün değildir" şeklinde net bir açıklaması ve vergi dairelerine bu yönde talimatı var. Oysa, yapılan uygulama, talimatın aksi yönde oldu!
3- Danıştay'ın Emsal Kararları:
- Vergi incelemesi sonuçlandıktan sonra, teminat isteme, ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz yoluna gidilemez (Dn.9.D. 23.6.2009 Tarih ve E.2008/12, K.2009/2782).
- Teminat istenilmesini gerektiren durumlar mevcut değilse, ihtiyati haciz işleminin de iptali gerekir (Dn.9.D. 28 Ocak 2009 Tarih ve E.2008/2299,K.2009/237; Dn.4.D.30 Mart 2009 Tarih ve E.2008/60,K.2009/1580).

PATLAYAN SON BALONLAR
Son olarak, Danıştay 4 ve 9 No.lu daireleri birlikte toplanarak, iki ayrı "Yürütmeyi Durdurma" kararı verdi. Bakın ne diyor;
1- Vergi incelemesi bittikten sonra, teminat istenemez (Dn.4.D. 1 Ekim 2009 Tarih ve E.2009/6440).
2- Teminat istenilmesini gerektirmeyen durumlarda, ihtiyati haciz uygulanması yoluna gidilemez (Dn.4.D. 27Ocak 2010 Tarih ve E. 2010/125 sayılı).
Evet... Konuyu, hiçbir polemiğe girmeden; bu alanda 56 cilt kitap yazmış, vergi hukukçusu bir maliye profesörü şapkamızla, hukuki yönüyle bilimsel olarak analiz etmiş ve "vergi incelemesi tamamlanıp tarhiyat yapıldıktan sonra, teminat istenilemeyeceğini ve ihtiyati haciz uygulanamayacağını" iddia etmiştik.

Nitekim öyle de oldu. Daha doğrusu yasa ne diyorsa o oldu.
Önceden olduğu gibi bir kez daha tekrarlayalım; bu ülkede iyi ki yargı var.

Şükrü Kızılot/Hürriyet