Apple’dan Çin’e Doğu Türkistan boykotu
Apple’ın Çin'in Doğu Türkistan’da yoğunlukla bulunan Uygur Türklerinin zorla çalıştırıldığı gerekçesiyle Ofilm Group şirketiyle sözleşmelerini sonlandırdığı iddia edildi.
Bloomberg’in haberine göre, Apple'ın, ABD tarafından Temmuz 2020’de zorla çalıştırma uygulamalarına karıştığı gerekçesiyle yaptırım listesine alınan Ofilm Group ile sözleşmelerini bitirdiği ileri sürüldü.
Konuyla ilgili isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak, Apple’ın bu kararı birkaç ay önce aldığını belirtirken, ABD'li teknoloji şirketinden konuya ilişkin açıklama yapılmadı.
Çinli firma, dün, ismini paylaşmadığı "özel bir denizaşırı müşterisi"nin, ürünlerini almayı durdurduğunu açıklamıştı.
Dünyaca ünlü firmalar "zorunlu çalıştırma" nedeniyle pamuk almayı durdurmuştu
İsveç merkezli giyim firması H&M, Eylül 2020'de, etnik azınlıkların "zorunlu çalıştırılması" nedeniyle Doğu Türkistan’dan pamuk tedarik etmeyeceğini duyurmuştu.
Uluslararası denetim, kontrol, belgelendirme, uygunluk değerlendirmesi, işçi haklarının sağlanması ve çevrenin bilinçli şekilde kullanılması gibi konularda hizmet veren Sümerra, Bureau Veritas SA, TUV SUD, RİNA SpA ve Dünya Çapında Sorumlu Akredite Üretim (WRAP) şirket ve firmaları da Doğu Türkistan’dan pamuk tedarik etmeme kararı almıştı.
Avustralya Stratejik Politika Enstitüsünün (ASPI) Şubat 2020'de yayımladığı raporda da Çin'in 2017-2019 yıllarında 80 binden fazla Uygur Türkü'nü fabrikalarda çalışmaları için zorla gönderdiği ortaya konulmuştu. ASPI, İsveç şirketi H&M'nin boyalı iplik üreticisi Huafu Fashion firması ile olan ilişkileri nedeniyle zorunlu iş gücü transfer programından yararlananlardan biri olduğuna işaret etmişti.
DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ KAMPLAR
Çin'de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller uluslararası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.
Pekin'in "mesleki eğitim merkezleri" olarak adlandırdığı, uluslararası kamuoyunun ise "yeniden eğitim kampları" diye tanımladığı yerlerde, Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre en az 1 milyon Uygur Türkü kendi rızası dışında tutuluyor. Pekin yönetimi, Doğu Türkistan’da kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve söz konusu kişilerden ne kadarının sosyal hayata döndüğüne ilişkin bilgi vermiyor.
BM ve diğer uluslararası örgütler, kampların incelemeye açılması çağrılarını yinelerken, Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine izin verdi.
Çin makamları zorla çalıştırma iddialarını reddederken, BM yetkililerinin doğrudan bilgi almak amacıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.