AB'de Macaristan tartışması

BUDAPEŞTE (AA) - Avrupa Parlamentosunun (AP) Sivil Özgürlükler, Adalet ve İçişleri Komitesi (LIBE), Macaristan'ın "hukukun üstünlüğünü ihlal ettiği" gerekçesiyle hazırladığı taslağı ele aldı.

AP Yeşiller Partisi Milletvekili Hollanda kökenli Judith Sargentini'nin hazırladığı taslağa göre, Macaristan'ın, AB'nin demokratik değerlerinin ihlal edilmesi konusunda ciddi bir risk oluşturduğu bildirildi.

Sargentini, AP Sivil Özgürlükler, Adalet ve İçişleri Komitesi Macaristan oturumunda yaptığı açıklamada, Macaristan hakkında hazırlanan raporun Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatının (AGİT) yanı sıra uluslararası mahkemelerinin verdiği kararlara dayandığını belirtti.

AB hukukunun Macaristan'da nasıl uygulandığını ve hükümetin Macar halkına muamelesini de gözlemlediklerini vurgulayan Sargentini, "Sonuç olarak AB Macaristan'a karşı harekete geçmelidir." dedi.

Macaristan hükümet partisi Macar Yurttaş Birliğinin (Fidesz) de içinde bulunduğu Avrupa Halk Partisi (EPP) Milletvekili Roberta Metsola da Macaristan'da yapılan hukuksal düzenlemelerle, sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarının ciddi bir şekilde kısıtlandığını, bilimsel özgürlüğün tehlike altına girdiğini, tüm bunların AB değerlerine ters olduğunu ifade etti.

- ''Nitelikli yalan koleksiyonu''

Oturumda söz alan Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, taslağın gerçekleri dikkate almadığını öne sürerek, ''Taslak, nitelikli yalanlar koleksiyonu'' diye konuştu.

Macaristan'da basının birçok Batı Avrupa ülkelerine göre daha özgür olduğunu iddia eden Szijjarto, ülkede 65 bin sivil toplum kuruluşu faaliyet göstermesine karşın sadece yurt dışından ciddi yardım alıp, siyasi rol üstlenen sivil toplum kuruluşlarının Macaristan'ı şikayet ettiğini savundu.

Komitenin taslak metnini haziranda oylaması bekleniyor.

- İşletilmesi mümkün gözükmüyor

AP Komitesindeki taslak metnin kabul edilmesi halinde AP Genel Kurulunda oylanması gerekiyor.

Bununla birlikte, karar tasarısının genel kurulda kabul edilmesi pek mümkün gözükmüyor. Çünkü, 751 üyeli parlamentonun en çok koltuğa sahip grubu Avrupa Halk Partisi (EPP). Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın partisi de EPP bünyesinde.

Tasarı AP'de kabul edilse bile AB Konseyi'ndeki oylamada Polonya'nın ret oyu vermesi öngörülüyor. Bu durumda da 7. madde işletilemiyor.

- AB'nin 7. maddesi

AB Antlaşması'na dahil edilen 7. maddenin işletilmesi durumunda, üye ülkenin AB Konseyindeki oy hakkı elinden alınabiliyor. Ancak AB yetkilileri şimdiye kadar hiçbir üye ülkeye karşı söz konusu maddeyi işleme koymadı.

Bu maddenin uygulanabilmesi için Macaristan hariç tüm AB üyelerinin oy birliği gerekiyor. AB, Macaristan bağlamında 7. maddeyi yürürlüğe sokma girişiminde bulunsa bile Macaristan'ın yakın müttefiki olan Polonya'nın bunu engelleme ihtimali bulunuyor.