100 YILLIK GAZETELER KAPILARINA KİLİT VURDU, BİNLERCE GAZETECİ İŞSİZ KALDI!.... MEDYA SEKTÖRÜNDE NELER OLUYOR?....

Kimi farkında bile değil, kimi görmezlikten geliyor ama kesin olan şu: Gazete endüstrisinde o eski güzel günler geride kaldı... Gazete ve dergiler için `eski medya´ deniliyor artık. Burada eski, `bitmiş´ anlamında değil elbette. Televizyon icat edildiğinde ne radyo öldü, ne de gazeteler iflas etti. Ama oyunun kuralları değişti. Bugün medya endüstrisi büyük bir değişimin sancılarını çekiyor. Bakın sadece ABD´de son bir hafta içinde neler oldu:

Yüz yıllık gazete Christian Science Monitor, yayından kalktı. Bundan böyle web sitesine ağırlık verecek, belki önümüzdeki yıl haftalık dergi yayınlayacak. Time, Fortune, People ve Sports Illustrated gibi yayınların sahibi Time Inc., 600 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı. ABD´nin en büyük gazete yayın grubu Ganett ise yüzde 10 küçülüyor. Bu, 3.000 kişinin işsiz kalması demek. Los Angeles Times gazetesi yazıişlerinden 75 kişiyi çıkaracak; yedi yıl öncesine göre yazıişlerinde çalışanların yarı yarıya azaldığı anlamına geliyor bu. Amerika´nın 15. büyük gazetesi Star-Ledger´in kapanma tehlikesi vardı, o da `hayatta kalabilmek´ için gazetecilerin yüzde 40´ını işten çıkardı.

Bütün bu iç karartıcı haberlere rağmen, `Gazete ve dergilerin okur problemi yok´ diyor David Carr (NYT): `Tam tersine, web sitelerinin de varlığıyla giderek daha da geniş kitlelere ulaşıyorlar. Gazetelerin sorunu, tüketici. Çünkü haberin nasıl ve hangi kaynaktan verildiği değil, bunun için nasıl bir harcama yapıldığı önemli. Artık muhabirin telefon masrafı bile bir yayın grubu için sorun oluyor.´

RADİKAL DEĞİŞİM

Basın endüstrisinde kazancın yüzde 90´ı basılı üründen geliyor. Gazetede yayınlanan tek bir ilanın getirisiyle, internette yayınlanan ilanın getirisi arasında halen büyük fark var. Diğer yandan her iki mecranın içeriğini üreten, gazeteciler. Ancak gazetelerde ciddi tasarruf tedbirleri alınıyor, çünkü bu yılın dördüncü çeyreğinde `global kriz´ sebebiyle reklam gelirleri dibe vurdu. Durum dünyanın en zengin ülkelerinde bu haldeyse, Türk basınının halini düşünün. Kendimizi `en azından yalnız değiliz´ diye avutabilir miyiz? Yoksa `Amerikan medyası bizim gibi son 15 yılda 2 ekonomik buhran yaşamadı´ diye isyan mı edeceğiz?

`Bu gidişle büyük gazete markaları yok olabilir, web ortamındaki bilgi yığınlarıyla yetinmek zorunda kalabiliriz´ diye enseyi karatmayalım. Hollywood´un göbeğindeki Los Angeles Times gazetesi tek bir sinema eleştirmeniyle yetiniyorsa, haber alma, üretme ve yayınlamada oyun değişiyor demektir. Hem de radikal bir şekilde... Amerika´nın kuzeydoğusunda yedi günlük gazete, AP ile olan anlaşmasını iptal edip, içerik ortaklığına gitmek üzere... Yani haber ve fotoğrafları farklı yayın grupları ortak havuzda kullanacak.

Değişimi kavramayanlar, eski gazetecilik kurallarıyla devam etmek isteyenlerin de ne yazık ki hayatta kalma şansı olmayacak.

MEHVEŞ EVİN /AKŞAM