AK Parti 'Öğretmenlik Meslek Kanunu' teklifini TBMM'ye sundu

Teklifle; öğretmenliği kariyer haline getiren düzenleme, uzman, başöğretmenlik unvanı da vererek maaşlarına bin ve 2 bin TL artış vermeyi öngörüyor. Ayrıca, kanunun yayımlandığı tarihte uzman öğretmen ve başöğretmen unvanını haiz olanların haklarının ise korunması öngörülüyor.

“Öğretmenlerin statüleri, kendilerine verilen görev ve yetkiler ile bu görevlerin karşılığı olan haklar bağlamında şekillenmektedir. Bu düzenlemeyle; eğitim öğretim hizmetlerinin, millî eğitimin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda etkin ve verimli olarak hayata geçirilmesinin yanında, bu hizmetleri yerine getiren öğretmenlerin iş doyumuna ulaşması hedeflenmiştir” denilen yasa teklifinde, “Bu doğrultuda mevzuatımızda var olan öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği hukuksal zemini önemli oranda karşılayan düzenlemeler yanında Kanun Teklifimizle, mesleğe girişten itibaren öğretmenlik mesleğinin önemiyle uyumlu bir kariyer sisteminin kurulması ve bu kariyer sistemiyle alakalı yeni özlük haklarının belirlenmesi öngörülmektedir” denildi.

Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı alanlara her unvan için ayrı ayrı olmak üzere bir derece verilecek. 1. derecede olanlara 3600, 2. derecede olanlara 3300 3. derecede olanlara 2200, 4. derecede olanlara 1600, 5. derecede olanlara 1300, 6. derecede olanlara 1150, 7. derecede olanlara 950, 8. derecede olanlara 850 ek gösterge uygulanacak.

Öğretmenlere “3600 ek gösterge” uygulamasına ilişkin düzenlemenin yürürlük tarihi 15 Ocak 2023 olarak belirlendi.

AKP'nin verdiği yasa teklifi şöyle:

Madde gerekçeleri
MADDE 1- Madde ile Kanunun amacı düzenlenmektedir.

MADDE 2- Madde ile Kanunun kapsamı düzenlenmektedir.

MADDE 3- Madde ile öğretmenlik mesleği tanımlanmakta ve öğretmenlik mesleğinin kariyer basamakları belirlenmektedir.

MADDE 4- Madde ile öğretmenlerin, öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarından mezun olmaları ve öğretmen adaylarında genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik meslek bilgisi bakımından aranacak niteliklerin Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenmesi doğrultusunda düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 5- Madde ile özel mevzuatında yer alan hükümler saklı kalmak üzere aday öğretmen olarak atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara ek olarak yönetmelikle belirlenen yükseköğrenim kurumlarından mezun olma, 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanununa göre güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olma ve Milli Eğitim Bakanlığınca ve/veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılacak sınavlarda başarılı olma şartlarının aranması öngörülmektedir.

Mevcut uygulamada öğretmenlerin adaylıkları, performans değerlendirmesi ve ardından yapılan Adaylık Kaldırma Sınavında (AKS) başarılı olmaları durumunda kaldırılmaktadır. Milyonlarca aday arasından üniversiteye yerleşen, 4 yıllık lisans eğitimini başarıyla tamamlayan ve bu eğitimin bir parçası olarak okullarda uygulama yaparak bu uygulamalardan başarılı olan öğretmen adayları, okul bitiminde Kamu Personel Seçme Sınavında (KPSS) ve ardından yapılan mülakat değerlendirmesinde de başarılı oldukları için aday öğretmen unvanını kazanmaktadır.

Zaten farklı süreçlerden, sinav ve yarışmalarla seçilerek belli bir başarıyı yakalamış olan aday öğretmenler hakkında, adaylık öncesi yapılan bu değerlendirmelerden sonra sınav yoluyla tekrar bir değerlendirme yapmak önceki süreçlere itimatsızlık izlenimi vermektedir. Bu bağlamda, yapılan düzenleme ile aday aşamasına gelen öğretmenleri eleme amaçlı bir takım süreçlere tabi tutmak yerine bu süreci öğretmenin mesleki gelişimine destek sağlayacak şekilde yeniden yapılandırılması hedeflenmiştir.

MADDE 6- Öğretmenlerin mesleklerinde kariyer ve liyakat esaslarına uygun olarak ilerlemeleri, mesleki gelisimlerini sağlamaları ve bunlara bağlı olarak özlük i iyileştirilmesi amacıyla öğretmenlik mesleği için kariyer basamakları oluşturulması hedeflenmektedir.

Öğretmenler, göreve başlamalarından emekliliklerine kadar olan meslek hayatları süresince aynı unvanda değerlendirilmektedir. Düzenlemeyle öğretmenlik mesleği; adaylık döneminden sonra öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olarak üç kariyer basamağına ayrılmakta ve bu unvanları alacaklarda aranacak şartlar belirlenmektedir.

Öğretmenlerin statüleri, kendilerine verilen görev ve yetkiler ile bu görevlerin karşılığı olan haklar bağlamında şekillendirilmektedir. Bu bağlamda eğitim öğretim hizmetlerinin, millî eğitimin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda etkin ve verimli olarak hayata geçirilmesinin yanında, bu hizmetleri yerine getiren öğretmenlerin iş doyumuna ulaşması hedeflenmekte; ayrıca uzman öğretmen ve başöğretmen unvanı alanlara bir derece verilmesi öngörülmektedir.

MADDE 7- Öğretmenlik Meslek Kanununda hüküm bulunmayan hâllerde diğer kanunların bu Kanun ile çelişmeyen hükümlerinin uygulanacağına yönelik düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 8- Madde ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 152 nci maddesinde değişiklik yapılarak uzman öğretmen ve başöğretmen unvanını haiz olanların, eğitim ve öğretim tazminatında iyileştirme yapılmakta, uzman öğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı %20'den %60'a, başöğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı ise %40'tan %120'ye yükseltilmektedir.

Ayrıca madde ile 657 sayılı Kanunun eki (I) sayılı Cetvelde değişiklik yapılarak birinci dereceli kadroda görev yapan öğretmenlerin ek göstergesinin 3600'e çıkarılması, diğer derecelerde bulunan öğretmenler bakımından da bu artışa göre düzenleme yapılması öngörülmektedir.

MADDE 9- Madde ile 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 4 üncü maddesinde değişiklik yapılarak sözleşmeli öğretmenlerin can güvenliğine ve sağlık mazeretine bağlı olarak yer değiştirmelerine imkân sağlanması öngörülmektedir.

MADDE 10- Madde ile öğretmenlik ve öğretmenlerin nitelikleri ve seçimi ile ilgili hususların bu Kanunda düzenlenmesi dolayısıyla, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 43 üncü ve 45 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmaktadır.

Geçici Madde 1- Kanunun yayımlandığı tarihte uzman öğretmen ve başöğretmen unvanını haiz olanların haklarının korunması öngörülmektedir.

MADDE 11- Yürürlük maddesidir.

MADDE 12- Yürütme maddesidir.

Öğretmenlik Meslek Kanun Teklifi
Birinci Bölüm Amaç ve Kapsam

Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; eğitim öğretim hizmetlerini yürütmekle görevli öğretmenlerin atamaları ve meslekî gelişimleri ile kariyer basamaklarında ilerlemelerini düzenlemektir.

Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Kanun; eğitim öğretim hizmetlerini yürüten öğretmenleri kapsar.

İkinci Bölüm Öğretmenlik Mesleği

Öğretmenlik
MADDE 3- (1) Öğretmenlik, eğitim öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir. Öğretmenler bu görevlerini, Türk Millî Eğitiminin amaçları ve temel ilkeleri ile öğretmenlik mesleği etik ilkelerine uygun olarak ifa etmekle yükümlüdür.

(2) Öğretmenlerin çalışma şartları, eğitimde kalitenin yükseltilmesi için belirlenen amaçları gerçekleştirmek üzere düzenlenir.

(3) Öğretmenlik mesleğine hazırlık; genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik meslek bilgisi ile sağlanır.

(4) Öğretmenlik mesleği; aday öğretmenlik döneminden sonra öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere üç kariyer basamağına ayrılır.

Öğretmenlerin nitelikleri ve seçimi
MADDE 4- (1) Öğretmen adaylarında genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik meslek bilgisi bakımından aranacak nitelikler Millî Eğitim Bakanlığınca tespit olunur.

Öğretmenler, öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarından ve bunlara denkliği kabul edilen yurt dışı yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar arasından seçilir.

Aday Öğretmenlik
MADDE 5- (1) Özel mevzuatında yer alan hükümler saklı kalmak üzere, aday öğretmenliğe atanabilmek için 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ek olarak, yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından mezun olma, 7/4/2021 tarihli ve 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanununa göre güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olma ve Millî Eğitim Bakanlığınca ve/veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılacak sinavlarda başarılı olma şartları aranır.

(2) Adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz. Bu süre içinde, zorunluluklar dışında aday öğretmenlerin görev yeri değiştirilemez.

(3) Aday öğretmenler, eğitim ve uygulamadan oluşan Aday Öğretmen Yetiştirme Programına tabi tutulur. Aday öğretmenlerden adaylık süreci sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda başarılı olanlar öğretmenliğe atanır.

(4) Aday öğretmenlerden; a) Atanma niteliklerinden herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılanların,

b) Adaylık süresi içinde atanma şartlarından herhangi birini kaybedenlerin,
c) Adaylık sürecinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alanların,
$) Aday öğretmenler için öngörülen Aday Öğretmen Yetiştirme Programına mazeretsiz olarak katılmayanlar ile bu program sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirmede başarısız olanların,

görevine son verilir ve bunlar 3 yıl süreyle öğretmenlik mesleğine alınmaz.

(5) Dördüncü fıkranın () bendi kapsamında görevlerine son verilmesi gerekenlerden aday öğretmenliğe başlamadan önce 657 sayılı Kanuna göre memurlukta adaylığı kaldırılarak asil memurluğa atanmış olanlar, kazanılmış hak aylık derecelerine uygun memur unvanlı kadroya atanır.

(6) Öğretmen adaylarının adaylık sürecinde yetiştirilmelerine esas Aday Öğretmen Yetiştirme Programı ve Adaylık Değerlendirme Komisyonunun oluşumu ile aday öğretmenlik sürecine ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Öğretmenlik kariyer basamakları
MADDE 6- (1) Aday öğretmenlik dâhil öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunanlardan;

a) Mesleki gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan,
b) Mesleki gelişim alanlarında uzman öğretmenlik için öngörülen asgari çalışmaları tamamlamış olan,
c) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan,
öğretmenler uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilir. Uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır. Yazılı sınavda başarılı olanlara uzman öğretmen sertifikası düzenlenir.

(2) Uzman öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan uzman öğretmenlerden mesleki gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan ve mesleki gelişim alanlarında başöğretmenlik için öngörülen çalışmaları tamamlayanlar başöğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilir. Yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır. Yazılı sınavda başarılı olanlara başöğretmen sertifikası düzenlenir.

(3) Yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar uzman öğretmen unvanı için öngörülen; doktora eğitimini tamamlayanlar ise başöğretmen unvanı için öngörülen yazılı sınavdan muaf tutulur.

(4) Eğitim kurumu yöneticiliği ve sözleşmeli öğretmenlikte geçen süreler öğretmenlik süresinin hesabında dikkate alınır.

(5) Öğretmen unvanından, bu göreve atanmanın atamaya yetkili amir tarafından onaylandığı tarihten, uzman öğretmen veya başöğretmen unvanından ise uzman öğretmen/başöğretmen sertifikasının düzenlendiği tarihten itibaren yararlanılır. Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanını kazandıktan sonra alan değiştiren ya da ilgili düzenlemelerle alanı kaldırılan veya alanının adı değiştirilen öğretmenler kazandıkları unvanları kullanmaya devam eder.

(6) Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı alanlara her unvan için ayrı ayrı olmak üzere bir derece verilir.

(7) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanlar, cezaları özlük dosyasından silindikten sonra uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı için başvuruda bulunabilir.

(8) Öğretmenlik mesleği kariyer basamaklarında ilerlemeye ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Üçüncü Bölüm Çeşitli ve Son Hükümler
Hüküm bulunmayan hâller

MADDE 7- (1) Bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde; 5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı ilköğretim ve Eğitim Kanunu, 657 sayılı Kanun, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile diğer kanunların bu Kanun ile çelişmeyen hükümleri uygulanır.

MADDE 8- (1) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 152 nci maddesinin "II-Tazminatlar” kısmının “B-Eğitim, Öğretim Tazminatı” bölümünde yer alan *%40'ina" ibaresi “%120'sine" şeklinde, "%20'sine” ibaresi “%60'ına" şeklinde değiştirilmiştir.

(2) 657 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı Cetvelin “IV - Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı” bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 9- 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 4 üncü maddesinin üçüncü fikrasının birinci cümlesine "sözleşmeli öğretmenler” ibaresinden sonra gelmek üzere "can güvenliği ve sağlık mazeretleri hariç olmak üzere" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 10- 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 43 üncü ve 45 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanına sahip olanlar

GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte uzman öğretmen veya başöğretmen unvanına sahip olanlar, bu Kanunun sağladığı haklardan yararlanır.

Yürürlük

MADDE 11- (1) Bu Kanunun 8 inci maddesi 15/1/2023 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme MADDE 12- (1) Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.