400 yıllık "Eyüp Oyuncakları" Viyana'da sergilenecek

İSTANBUL (AA) - Tarihi 400 yıl öncesine dayanan "Eyüp Oyuncakları", Eyüp Belediyesi ve Yunus Emre Enstitüsü (YEE) Viyana Temsilciliği iş birliğiyle Viyana'da sergilenecek.

Türk Hava Yolları’nın ulaşım sponsorluğunda gerçekleştirilecek sergi, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramında Hacivat ve Karagöz gösterileri, boyama etkinlikleri eşliğinde sanatseverlerin beğenisine sunulacak.

Sergiye ilişkin AA muhabirine açıklamada bulunan Eyüp Belediye Başkanı Remzi Aydın, “Biz küçükken ailemizle birlikte Eyüp'e gelirdik. O zamanlar oyuncakçılar çarşısını gezerdik ve büyüklerimiz bize oyuncak alırlardı. Şimdilerde kitapçıların olduğu yer o zamanlar Oyuncakçılar Çarşısı'ydı." dedi.

Aydın, her alanda Eyüp'ün tarihi dokusunu, değerlerini ihya etmeye, yeniden canlandırmaya çalıştıklarını söyleyerek, şunları aktardı:

"Tarihi Eyüp oyuncakları da bu değerlerden. Bu oyuncaklar üretildiği dönemde olduğu gibi günümüzde de çocukların ilgisini çekecek özellik ve güzellikteler. Bu oyuncakların doğal malzemelerden yapılmış olmaları da ayrıca önemli. Günümüzde kimyasal malzemelerden yapılmış oyuncaklar çocuklarımız ve toplum sağlığı açısından büyük bir sorun oluşturuyor. Eyüp oyuncakları kültürel bir değer ve gelenek, Eyüp oyuncakçılığı yaşatılması gereken bir zanaat ve bugünün dünyası ile baktığımız oyuncakları sağlıklı ve bizden olan yerli ve milli bir ürün."

YEE Viyana Temsilciliği ile ortaklaşa gerçekleştirilecek sergiyle, Avrupa'da Eyüp'ün önemli bir değerini tanıtacak olmaktan heyecan duyduğunu dile getiren Aydın, "Ulusal Çocuk Bayramımız olan 23 Nisan’da Avusturya’da yaşayan Türk ve Avusturyalı çocuklarla gerçekleştireceğimiz Eyüp Oyuncakları etkinlikleri ile önemli bir değerimizi yurt dışına tanıtmış olacağız.” diye konuştu.

Viyana Yunus Emre Türk Kültür Merkezi Müdürü Mevlüt Bulut da sergide tarihi Eyüp oyuncaklarının sanatseverlerle buluşmasının yanı sıra, geleneksel gölge oyunu Hacivat ve Karagöz etkinliğinin de gerçekleşeceğini kaydetti.

Bulut, Viyana'da ilk defa sergilenecek tarihi Eyüp oyuncaklarının, dört yüzyıllık oyuncakçılık geleneğini Avusturyalı ve Türk çocuklarla buluşturacağına dikkati çekerek, şunları anlattı:

"Bu mevcut gelenek çocuklara tanıtılırken aynı zamanda boyama atölyesiyle de çocukların dahil olabileceği etkinlikler düzenleyeceğiz. Boyaması yapılmamış halde getirilen Eyüp oyuncaklarını çocuklara boyatacağız. Dünyaca ünlü Hacivat ve Karagöz ustası Suat Veral ve talebesi Merve İlken etkinlik kapsamında geleneksel gölge oyunumuzu Avusturyalılarla buluşturacak. Gün içerisindeki atölye çalışmalarında Hacivat ve Karagöz figürlerini boyayacak çocuklar, karakterleri daha iyi tanırken akşam boyadıkları karakterlerin perdede yansımalarını görecekler."

Sergi, 23 Nisan'da Yunus Emre Türk Kültür Merkezi'nde sanatseverlerle buluşacak.

- Evliya Çelebi'nin ifadesiyle "Eyüp Oyuncakları"

Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde 1635 yılında Eyüp tarihi çarşısında yer alan 100 dükkanda, 105 kişinin oyuncak yapıp sattığını belirtiyor. Çelebi, Haliç çevresindeki imalathanelerden artan malzemelerin değerlendirilmesiyle yapılan oyuncakların, bölgeye gelen ziyaretçiler ve Eyüp Sultan Camii çevresinde düzenlenen sünnet merasimleri sırasında Eyüp’e gelen çocuklar tarafından satın alındığını yazıyor.

Seyahatnamede, tarihi Eyüp oyuncaklarının temel malzemelerini Tahtakale’nin tahta atıkları, sobacıların atık tenekeleri, Sütlüce Mezbahası’ndan atılan deriler, Kağıthane ve Alibeyköy derelerinin biriktirdiği kilin kullanılmasından oluşturduğu ifade ediliyor. Bezeme olarak toprak boya ile ve sarı yaldızla, çocuklara hitap edecek dikkat çekici renklerde, kırmızı, mavi, yeşil ve beyaz kullanılarak boyanan oyuncaklarda, stilize, fazla karmaşık olmayan, yumuşak dalgalı şeritler, benek bezemeler, ışınsal ve basit çizgilerle yüzeylerin hareketlenmesi sağlandığı bilgisi veriliyor. Çelebi, tarihi Eyüp oyuncakçılarının o dönemde, ahşap topaçlar, kaynana zırıltıları, kursak düdükleri, darbuka ve davullar, fırıldaklar, hacıyatmazlar, ahşap arabalar, saltanat kayığı ve sandallar, beşikler, tahta kılıçlar, tefler gibi oyuncaklar ürettiğini belirtiyor.